Solidaridad Nación Uru werd opgericht in 2013 ter ondersteuning van de Uru’s in het Boliviaanse departement Oruro.

De coördinator en het secretariaat van Solidaridad Nación Uru, een feitelijke vereniging uit Zwevegem, hebben heel regelmatig contact met oprichter en directeur Gilberto Pauwels van een centrum voor ecologie en Andesvolken in Bolivië: het Centro de Ecología y Pueblos Andinos (CEPA), reeds twintig jaar gevestigd in Oruro met een zeer sterke werking aldaar.  Solidaridad Nación Uru heeft als belangrijke taak de mensen van West-Vlaanderen op de hoogte te brengen via diverse vulgariserende acties van de problematieken bij de Uru’s waaronder het kweken van quinua, de gevolgen van de vervuiling door de mijnbouw en de klimaatsveranderingen voor de totora-rietvelden.

Missie

De vereniging wil een antwoord bieden aan de nood om ook in België, Zwevegem met name, een platform te hebben om een financiële en communicatieve ondersteuning te bieden aan initiatieven in Bolivië. SNU richt zich specifiek tot de Uru’s die langs de oever van het Poopo-meer in Bolivië leven, verspreid over diverse dorpen. CEPA werkte al langer samen met deze groep, onder andere bij het verwerven van gronden waarop zij nu proberen om terug quinoa en aardappelen te kweken. Ook probeert CEPA, samen met Solidaridad Nación Uru, hen vertrouwd te maken met het houden van kleinvee voor meer voedselveiligheid. De Aymara’s hebben hen immers vroeger hun gronden ontnomen en ze ‘verbannen’ naar het meer. Daarom leven de Uru’s nog steeds deels van visvangst, jacht op vogeleieren en flamingo’s. Ook de jonge wortelscheuten van het riet (totora) dienen hen soms als voedsel.

Visie

De Uru’s vormen een kleine minderheidsgroep van Andesvolken tussen de Aymara’s en Quechua’s op de Boliviaanse hoogvlakte. Van oorsprong jagers, vissers en verzamelaars op en rond het Poopo-meer, proberen ze vandaag te overleven als dagloners en seizoenarbeiders. De vervuiling door de mijnbouw heeft hun meer aangetast en de visvangst laten dalen. Ook de klimaatverandering laat zich steeds meer voelen. Zo stierven er eind 2014 miljoenen vissen en honderden watervogels. En in 2015 stond men nog voor een veel grotere ramp: het meer droogt letterlijk uit en bedroeg nog zo’n 4% van zijn originele grootte! Sinds 2002 zijn de meren Poopó en Uru Uru erkend als Ramsar-gebied, beschermd vanwege hun belangrijke waarde als wetland voor migrerende watervogels. Die status van internationaal beschermd natuurgebied wordt echter niet gebruikt, noch voor de bescherming van het water tegen vervuiling door de mijnbouwactiviteiten, noch voor nemen van maatregelen voor mitigatie van de klimaatsverandering. Daarom wil Solidaridad Nación Uru, samen met de zusterorganisatie in Bolivië CEPA en met CATAPA, een beweging in Gent die werkt rond (anders)globalisering en duurzame ontwikkeling in Latijns-Amerika en zich focust op de problematiek van grootschalige mijnbouw, meewerken aan een correctere en eerlijkere ontginning van de mijnbouw. Bovendien dient er grondig werk te worden gemaakt van waterzuivering en dient de levensstandaard van de Uru’s dringend te worden verhoogd.

Doelen

Solidaridad Nación Uru wordt reeds twee jaar vanuit de provincie West-Vlaanderen gesteund en sedert dit jaar ook door de NoordZuidraad van Zwevegem. Er zijn diverse doelstellingen:

Cultureel: De Uru’s hebben geen eigen neergeschreven geschiedenis. De bedoeling is op korte termijn een archief op te maken en uit te geven over hun eigen geschiedenis en cultuur, zodat ze de geschiedenis van hun eigen groep en die van de andere Uru-groepen beter leren kennen. Zo kunnen ze hun opgedrongen minderwaardigheidsgevoel overwinnen en als oudste Andes-volk hun terechte plaats in de Boliviaanse maatschappij opeisen.

Naast dit culturele luik, is er ook een meer ecologisch onderdeel van het project, namelijk de klimaatverandering die de levenswijzen van de Uru’s grondig beïnvloeden. Daarom willen we met hen totora aanplanten op die plaatsen waar het haast verdwenen is. Ondertussen krijgen ze workshops om artisanale producten met dat riet te maken en te verkopen. En ook om zaaigoed aan te kopen en hun quinoateelt te verbeteren.

Ook de vervuiling door de mijnbouw die nu al honderd jaar duurt, moet dringend aangepakt worden. Alsook het afvalwater van de stad Oruro met zijn 300.000 inwoners dat momenteel ongezuiverd in het meer terechtkomt.

Erger nog, in december 2015 bleek dat het Poopó-meer, het tweede grootste meer van Bolivia na het Titicacameer, bijna droog staat. Een meer dat ooit de grootte had van twee Belgische provincies is gekrompen tot zo’n 4% van wat het vroeger was. Wat overblijft is een plas water met een diepte van 30 à 40 cm. Een gevolg van droogte, klimaatverandering en de vernielende kracht van de extractieve industrie. Met alle gevolgen van dien voor de Uru’s.

In een derde luik willen we hen juridisch bijstaan: ook zij hebben recht op een menswaardig bestaan en een erkenning om op volwaardige wijze te kunnen deelnemen aan het bestuur van de Plurinationale Staat Bolivië, waarvan zij als Uru-natie grondwettelijk deel uitmaken als één van de 36 naties.

Realisatie van de doelen

Vanuit Vlaanderen werken we mee aan fondsenwerving die integraal wordt doorgestort aan Bolivië en binnen CEPA kan worden omgezet in daden waaronder:

• Vormingssessies op verschillende niveaus en met deelgroepen (autoriteiten, leidinggevenden, vrouwen, kinderen, productiegroepen)
• Begeleiding productieproces van quinoa: gronden, water, productie, bewaring, consumptie/verkoop
• Onderzoek, kennisuitwisseling en -overdracht van totora-riet, traditioneel de belangrijkste natuurlijke rijkdom van de Uru’s (voeding, kleding, bouw, vervoer,..).
• Inventarisatie inheemse kennis waterflora en -fauna. Gemeenschapsevaluatie van de vervuiling. Opleiding bewakers van de waterbekkens.
• Juridische bijstand en begeleiding bij de verdediging van hun rechten op de toegang naar gronden en waters.
• Juridische bijstand bij de sociale controle op het respect voor het culturele, politieke, sociale en economische rechten.

Contacteer ons: solidaridad.oruro@gmail.com